STEVEN PETERS CARABELLO MECENAS

MECENAS Het werk van Steven Peters Caraballo valt op door leesbaarheid en technische beheersing. Vergis je echter niet. Die virtuositeit zet hij in om je als kijker binnen te lokken in een beeld. Net onder het blinkende oppervlak zit vaak een onbestemde donkerte. Over identiteit, onze omgang met dieren, een duister ongeluk dat loert, het verschil tussen tooi en authenticiteit… De sterke ‘poot’ waarmee Steven een beeld in olieverf of pastel vat, lijkt soms van een andere tijd, maar spreekt dus over vandaag. Ook de term Mecenas houdt een anachronisme in. Meer dan een financiële broodheer heeft de kunstenaar vandaag nood aan mentale gangmakers. Luc Tuymans speelde zo’n rol voor een komende generatie schilders. Zijn hoofd, vierenzestig keer geschilderd, is herkenbaar in de installatie die Steven hier presenteert. De mond van de meester opent lichtjes of iets verder, de ogen spreken of trekken net terug in hun holle, omwalde kassen. De hangende cirkel moet je als kijker al bukkend in. Steven Peters Caraballo vat ze op als een heuse hommage. Tuymans debuteerde met kleine, schrale, figuratieve schilderijen, in een tijd waarin schilderen scheef werd bekeken als gedemodeerd. De status van het beeld, - of liever: de afbeelding - de leugenachtigheid ervan, de geloofwaardigheid van gedupliceerd beeldmateriaal haalde hij onderuit. Nog voor de digitale beeldwoede die vandaag heerst, rehabiliteerde hij de daad van het schilderen als een soort tegengif. Hij gebruikte verf en doek om bestaande beelden te wantrouwen in een schilderkunst die eerder subversief is dan poëtisch. Het gros van de beelden die ons vandaag omringen zijn zo dikwijls door de filters van politieke correctheid, PR, reclame en logaritmes gehaald, zo doordrongen van woord en ideologie, dat ze eerder illustraties worden bij een woordcultuur. De verdienste van een kunstenaar als Luc Tuymans ligt er misschien in dat hij beelden heeft losweekt uit die machtsgreep, hun specifieke eigenaardigheden en adders onder het gras tastbaar maakte, al schilderend. In het zog van die beweging gaf hij de relevantie van schilderkunst zelf een flinke boost. Met deze installatie tast Steven ook de complexe relatie van het schilderij met ruimte en tijd af. De verschillende variaties op het hoofd van Tuymans kunnen zich filmisch gedragen als één bewegend beeld, zoals in een draaiende zoötroop, de verre voorvader van cinema. In de ontwikkeling van Tuymans’ vroege oeuvre was cinema cruciaal. Meer dan eens vatte hij geschilderde beelden op als stilstaande sequensen van een groter, filmisch geheel. Een video suggereert hoe je met een denkbeeldige draai aan het geheel van de portretten een ‘talking head’ maakt. Weinig kunstenaars hebben het discours over hun eigen werk immers sterker en strategischer beheerst en bewaakt dan Luc Tuymans. Frederik Van Laere